Katma değer vergisi, satılan tüm ürün ve hizmetlerin fiyatına eklenen ve işletmeler tarafından aylık olarak devlete beyan edilmesi gereken bir vergidir. Mal ve hizmet sağlayan işletmeler, her satışta belli bir oranda KDV alır. Ay sonunda hesaplanan KDV miktarı, katma değer vergisi beyannamesi ile sunulur. KDV ne zaman verilir, nasıl ödenir sorusunun yanıtlarına bakalım.
Katma değer vergisi nedir?
Bir ticari işletmenin, sattığı ürün ve hizmetlerin fiyatına eklenmesi gereken katma değer vergisi, aylık beyannameler ile bildirilen ve ödemesi yapılan bir vergi türüdür. Dolaylı bir vergi olan KDV, hem işletmelerden hem de vatandaşlardan alınır. Günlük alışverişlerde ve satın almalarda yer alan temel gıda ürünlerinde, öte yandan zorunluluk olmayan harcamalarda katma değer vergisi uygulanır.
Türkiye’de katma değer vergisi yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18 olarak üç grupta yer alır. Yüzde 1’lik KDV kapsamında yer alan ürünler ekmek ya da bakliyat gibi temel gıda ürünleridir. Yüzde 8’lik kapsamda yer alan ürünler genel olarak süt, bal, yumurta gibi gıda ürünleri ile, tekstil gibi ürünlerdir. Yüzde 18’lik dilimde ise elektronik ürünler, mobilyalar, danışmanlık hizmetleri yer alır. Bir üründe yer alan katma değer vergisi oranı, ürünün son tüketiciye ulaşması sürecindeki katma değer baz alınarak belirlenir.
İşletmeler, ürün ve hizmetlerden elde ettikleri katma değer vergisini hesaplar ve ay sonunda Gelir İdaresi Başkanlığı’na beyan eder. Bir işletmenin aldığı KDV ile ödediği KDV arasındaki fark baz alınarak, KDV tahakkuku sağlanır. Bunun için işletmeler aylık olarak KDV beyannamesi düzenlemelidir.
KDV beyannamesi formu nasıl hazırlanır?
Ticari işletmeler, elde ettikleri katma değer vergisi için her ay bir beyanname oluşturmalıdır. Bu beyanname, katma değer vergisi beyannamesi formu doldurularak yapılır. Formda, mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi ve bulunduğu il ve ilçe belirtilir. Verginin aylık ya da üç aylık dönem olduğu bilgisinin dışında, alınan ve ödenen KDV’ler okunaklı bir şekilde belirtilir.
Beyanname formunda, tevkifat uygulanmayan işlemler bölümünde ilgili dönemdeki KDV tutarları, ürünlerin KDV hariç tutarları yer alır. Kısmi tevkifat ve diğer işlemler bölümlerinde de, ilgili tutarlar girilir. Sonuç hesapları bölümünde ise katma değer vergisi farkının pozitif ya da negatif olduğu bleirtilir. Bir işletmenin aldığı katma değer vergisi, ödediği katma değer vergisinden yüksekse, KDV ödemesi yapması gerekir. Aksi durumda KDV bir sonraki döneme devreder.
İşletmelerin ödeyeceği katma değer vergisi, alınan katma değer vergisinin pozitif olması durumunda söz konusudur. Örnek vermek gerekirse bir şirket aylık periyotta 23.000 TL KDV tahsil etmiş ve 17.000 TL KDV ödemesi yapmışsa, aradaki 6000 TL’lik farkı devlete ödemelidir.
KDV ne zaman ödenmelidir?
KDV beyannamesi her ayın 24. günü, şirketin bağlı olduğu vergi dairesine sunulur. Beyanname ile ilgili ödeme ise aynı ayın 26. günü içinde yapılmalıdır. Şirketler, her ay düzenli olarak bu tarihlerde katma değer vergisi ödemesini yapmak zorundadır. Gerçek kişiler ise, KDV ödemelerini bir ürünü satın aldığında yapar, dolayısı ile beyanname yalnızca şirketler için geçerlidir.
Şahıs şirketleri ve sermaye şirketleri (limited ve anonim şirketler) için geçerli olan bu vergi türü, aylık dönemde gerçekleşen ve her işletmenin vadesi içinde ödemesi gereken bir vergidir. KDV’nin zamanında ödenmemesi durumunda gecikme zammı uygulaması yapılmaktadır. Faiz farkı ile birlikte katma değer vergisi borcu artarken, bu durum işletmelerin mali profilinde de olumsuz bir nokta yaratır. Vergi borcu olan işletmeler, devlete karşı olan borçlardan ötürü düşük kredi notu riskiyle karşı karşıyadır.
Katma değer vergisi, kamusal hizmetlerin aksamadan sürdürülebilmesi ve gecikme zammı yaptırımı ile karşılaşmamak adına şirketler tarafından zamanında ödenmelidir.
Yoruma kapalı.