Herkesin aklındaki soru, borsa neden düşüyor? Borsa, son yıllarda hem Türkiye’de hem de dünyada en yaygın yatırım enstrümanları içinde yer alıyor. Döviz, altın veya kripto gibi araçlara nazaran, borsanın daha güçlü bir potansiyeli olduğunu düşünen birçok kişi var. Bu anlamda, Türkiye’de Borsa İstanbul’da hesabı olan yatırımcı sayısı, 5 yıl içinde neredeyse 3 katına çıkarak, 8 milyonu geçti. Ancak borsaya yeni başlayanlar için, ister halka arz hissesi ister temettü hissesi olsun, merak ettiği bir konu var. O da, “borsa neden düşüyor?” sorusu.
Borsa yatırımcılarının bir kısmı, kısa ya da orta vadede alım satım yaparak kazanmaya çalışıyor. Bazı yatırımcılar ise uzun vadede yatırımlarını değerlendiriyor. Borsada, uzun vadeli yükseliş trendleri boğa piyasası olarak adlandırılır. Boğa piyasasında, neredeyse tüm hisse senetleri ciddi yükselişler kaydeder. Ancak finansal piyasaların bir döngüsü vardır ve yükseliş döngüsü bir gün yerini düşüşe bırakabilir.
Borsa neden düşüyor?
Borsa İstanbul, özellikle son yıllarda, halka arz sürecindeki yükselişlerin etkisiyle ciddi yatırımcı topladı. Fakat 2023 yılının son çeyreğinde görülen zirvenin ardından bir çekilme oldu.
Borsa İstanbul 100 endeksinin, 2023 yılı içinde gördüğü rekor zirvesi, 8500 puanın üzerindeydi. 2024 yılının Ocak ayı itibaryle, borsa 8000 puanın üzerinde işlem görüyor. Bu açıdan bakıldığında, aslında zirveye olan uzaklık yüzde 10’un altında. Fakat Türkiye’de, yüzde 40’un üzerinde politika faizi ve yüksek enflasyon göz önüne alındığında, borsanın sabit ilerlemesi bile yatırımcıları tedirgin etmeye yetiyor.
Borsa neden düşüyor sorusunun her zaman somut ve mantıklı bir açıklaması olmayabilir. Örneğin, siyasi bir gerginlik veya deprem gibi bir felaket söz konusu olursa, borsanın düşmesinin nedeni açıklanabilir. Fakat bu hareketler bazen açıklanamayabilir. Bazı yatırımcılar, kâr realizasyonu yapmayı tercih eder. Ancak bazen, piyasalarda korku faktörü etkisini artırabilir ve belirsizlik etkisiyle, satışlar artabilir. Bu durum piyasalarda FUD etkisi olarak açıklanır.
Borsa İstanbul’un son yıllardaki grafiği şu şekilde:
Mevduat faizi oranı ve diğer faktörler
Borsa İstanbul’un 2023 yılı zirvesini henüz aşamamasının arkasında çeşitli faktörler ön plana çıkıyor. Birçok analiste göre, TCMB’nin art arda yaptığı faiz artışları bunda etkili oldu. Mevduat faizinin güvenli bir liman olarak değerlendirilebilmesi, bazı yatırımcıların borsadan çıkmasını sağladı. Öte yandan farklı faktörler de mevcut.
BİST’teki yartırımcı sayısı 8 milyonun üzerine çıktı. Bu rekorun arkasındaysa halk arzlara yönelik ilgi yer alıyor. Bununla birlikte yatırım analistleri, gelen yeni yatırımcıların büyük kısmının finansal okur yazarlık konusunda yeterli seviyede olmadığını bildiriyor. Bu yatırımcıların hisse senetlerindeki volatil dalgalanmaya yönelik tahammül seviyesinin düşük olduğunu aktarıyorlar.
- En yüksek banka mevduat faiz oranları | 2024
- 10 Adımda Para Biriktirmenin Altın Kuralları
- En yüksek banka mevduat faiz oranları | 2024
2024’te borsanın durumu ne olacak?
Borsa neden düşüyor sorusunun yanıtı, talep eğrisi ile açıklanabilir. Borsada, ayı piyasası yani satış eğilimi arttığında düşüş olması kaçınılmazdır. Bu düşüşler sektör, endeks veya şirket bazında olabilir. Ancak önemli olan, yatırımcıların değerli gördüğü yatırımları koruma direncidir. FOMO veya FUD düşüncesiyle ani kararlarla satış ve alış yapmak risk içerir.
2024 yılı, Mehmet Şimşek ve ekibinin ekonomide kemer sıkma politikalarını sürdüreceği bir yıl olacak. Yüksek faiz etkisi altında, kredi almak zorlaştı ve mevduat getirisi arttı. Ancak 2024 yılında, enflasyonun düşüş trendine girse dahi ciddi seviyede olacağı bekleniyor. Böyle bir senaryoda, borsanın artması beklenebilir. Fakat önemli olan, borsanın diğer rakipleri karşısındaki performansı olacak. Çünkü mevduat yüzde 50 kazandırırken, borsanın yıllık bazda yüzde 20 kazancının hiçbir anlamı kalmaz.
Altın, kripto, döviz veya mevduat gibi yatırımlara göre Borsa İstanbul 2024’te nasıl performans sergileyecek, göreceğiz. Kısacası önemli olan, borsa neden düşüyor sorusunun yanıtından ziyade, borsanın yükselişi alternatiflere göre ne durumda, olacak.
Yatırım tavsiyesi değildir.
Yoruma kapalı.