Katma Değer Vergisi ödenmezse ne olur?

Katma değer vergisi, tüm mal ve hizmetler için işletmeler ve yurttaşlar tarafından ödenen bir vergidir. Türkiye’de 1985 yılından bu yana uygulanan katma değer vergisi, ürün gruplarına göre değişen oranlara sahiptir. KDV ödemesi gecikirse ne olur ya da katma değer vergisi ödenmezse ne olur soruları, her ay KDV beyannamesi verme ve ödeme yapma yükümlülüğü olan şirketler için önemlidir. KDV vergisi ödenmemesi durumunda neler olabileceğini ele aldık.

Katma değer vergisi nedir, ne zaman ödenmelidir?

Katma değer vergisi, bir ürünün üretim aşamasından son tüketciye ulaşma sürecindeki katma değere göre hesaplanan bir vergidir. Türkiye’de katma değer vergisi oranları yüzde 1 ile yüzde 18 arasında değişir. Yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18 KDV oranları ürünlerin temel tüketim ürünü olması ve zorunlu tüketim ürünü olup olmamasına göre değişmektedir.

Ekmek ya da benzeri unlu mamüllerde, bakliyat gıdalarda katma değer vergisi oranı yüzde 1’dir. Bununla birlikte tekstil gibi ürünlerde katma değer vergisi yüzde 8 olarak alınır. Zorunlu ihtiyaç statüsünde olmayan ürün gruplarında ise katma değer vergisi yüzde 18’dir. Elektronik ürünler, danışmanlık hizmetleri bu kapsamda yer alır.

Katma değer vergisi zamanında ödenmezse ne olur?

Katma değer vergisi, kamusal uygulamaların finanse edilebilmesi adına en önemli vergi kaynaklarından biridir. Gelir İdaresi Başkanlığı, gelirini beyan etmeyen ve KDV ödemeyen kurumları belirler ve vergi incelemeleri gerçekleştirir. KDV vergi beyannamesi verildikten sonra alınan tahakkuk fişinde, verginin ödeneceği zamana ilişkin bilgi yer alır. Bir mükellef, ilgili tarihe kadar katma değer vergisini ödemediği takdirde vergi gecikme cezası alır. Gecikme cezası, ödemenin ne kadar geç yapıldığında göre artarak işlenir. Bununla birlikte, KDV’yi zamanında ödememenin farklı yaptırımları da vardır.

Şahıs firması ya da limited gibi, orta ve küçük segmentli işletmelerde düşük KDV borçları için gecikme cezası uygulanan ilk yaptırımlardandır. Ancak yüksek tutarlı katma değer vergisi borçlarında, şirketin banka hesabına bloke konulabilir. Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi tahsilatında risk oluşmaması adına, banka blokesi koyabilmektedir.

Katma değer vergisini zamanında ödememenin diğer bir riski de, şirketin kamu ihalelerinden men edilebilmesidir.

KDV ve diğer vergilerde, zaman zaman vergi affı uygulamasına gidilmektedir. Bununla birlikte, vergi affı dönemsel olarak çıkmakta ve katma değer vergisi ödemesinde aftan faydalanmak için, şirketin kapsamda yer alması gereklidir. İşletmeler, daha az KDV ödemek için gider KDV’lerini beyan eder. KDV ödemesi, ciro üzerinden değil net kâr üzerinden gerçekleşir. Örnek vermek gerekirse, 15.000 TL KDV tahsil etmiş bir işletme, 17.000 TL KDV ödemesi yaptıysa, o ayki beyannamede KDV ödemez, 2000 TL’lik fark ise bir sonraki aya aktarılır. Bir işletme, ticari olarak faaliyet göstermese dahi katma değer vergisi beyannamesinde damga vergisi ödemek zorundadır.