Damga vergisi tanımı itibariyle her türden sözleşme nedeniyle doğan vergilerdir. Burada kurum ve kişiler arasındaki anlaşma ve işlemlerin geçerliliğini kanıtlayan bazı belgelerin vergiye tabii tutulduğunu söylemek mümkündür. Tanımdan da anlaşılacağı üzere herhangi bir sözleşme yapmış herkes damga vergisi vermek zorundadır. Ayrıca burada dikkat edilmesi gereken husus, damga vergisinin sadece ıslak imza ile sınırlı olmayışıdır. Teknolojinin gelişmesiyle yaygınlaşmış olan elektronik imza araçları da damga vergisine dahil sayılacaktır. Bunların dışında üzerinde imza ile aynı niteliğe sahip herhangi evrak ve belgeler de damga vergisine tabiidir.
Kimler damga vergisi mükellefidir?
Damga vergisi tüm resmî belgeler üzerinden alınan vergidir. Tüzel ya da gerçek kişiler ile kurum ve kuruluşların arasındaki iletişimi sağlayan belgeler, ibraz edilebilir çeşitte bilgileri içerisine alır. Bu bilgiler ise belli başlı hususların kanıtı niteliğindedir. Bu tarz belgelerin resmiyeti damga vergisini zorunlu kılar. Bu belgelerin vergileri belli tarihlerde beyan edilerek ödenir. Her türlü belgenin kendisine has bir damga vergisi miktarı vardır.
Resmî belgeleri, ibraz edilebilir belgeleri ya da sözleşmeleri imzalamış olan herkes damga vergisi için mükellef konumundadır. Fakat bazı istisnalar ile damga vergisinden muaf olunması da mümkündür. Buna örnek olarak resmi kurum ve gerçek kişi arasında imzalanmış bir belgeyi örnek gösterebiliriz. Normal şartlar altında sözleşmeleri imzalamış olan her taraf damga vergisine tabii tutulur. Fakat taraflardan biri resmi kurum ise, resmî kurumların vergi ödememesi hakkındaki yönetmelik dolayısıyla örnekte verilen sözleşmede sadece gerçek kişi damga vergisi ödeyecektir.
Damga vergisine tabii olan bazı belgeler; taahhütnameler, kefalet senetleri, mukavelenameler, temliknameler, rehin senetleri, taksitli satış sözleşmeleri, teminat senetleri, devre ve uzun süreli tatil sözleşmeleri, irat senedi, ipotekli borç senedi, tüketicilere yapılan doğalgaz satışına ilişkin sözleşmeler, toptan elektrik satışı sözleşmeleri, abonelik sözleşmeleri, mesafeli satış sözleşmeleri, tahkimnameler, sulhnameler, yıllık gelir vergisi beyannameleri, sigorta prim bildirgeleri, muhtasar beyannameleri şeklinde sayılabilir.
Konu damga vergisi olduğunda her bir belge kendisine has bir vergi dilimine sahip olacaktır. Bazı belge türleri vergi için direkt rakam kullanırken bazıları binlik oranlar kullanır. Herhangi bir belgenin vergisi hesaplanırken Damga Vergisi Kanunu incelenmeli ve orada belgeye karşılık düşen vergi dilimi ya da rakamı kullanılmalıdır.
Damga vergisi nasıl ödenir?
Damga vergisi usulüne uygun olarak hesaplandıktan sonra nispi ya da maktu şekilde verginin ödemesi gerçekleştirilebilir. Maktu şekil ödemelerde sözleşme değeri belirtilmemiş olur ve bu nedenle standart bir ücretlendirme uygulanır. Eğer sözleşme içerisinde değer varsa burada nispi şekil devreye girer. Hangi şekilde ödenecek olursa olsun vergi ödemekle mükellef kişi, belgenin yürürlüğe girmesini takiben ayın 23. Gününe değin vergi beyan hakkına sahiptir. Beyan işlemlerinin gerçekleştirilmesinin ardından kişi ikamet ettiği adrese bağlı vergi dairesinden işlemlerini gerçekleştirebilir. Bu da belgenin yürürlüğe girmesini takiben ayın 26. Gününe değin yapılabilecek bir işlemdir.
Damga vergileri 3 farklı şekilde ödenebilir.
Bu yöntemlerden ilki olan makbuz verilmesi ile ödeme işleminde vergi tahsilatını bildirmek için mükellefe bir makbuz verilir. Kişi ödeme tarihi geçmeden önce elindeki makbuzla verginin beyanını ve ödemesini gerçekleştirir. İkinci bir yöntem ise istihkaktan kesinti ile ödemedir. Söz konusu yöntemde belgeler daha işlem süresindeyken damga vergisinin kesilmesi gerçekleştirilir. Bu durum gerçekleştiğinde damga vergisi, içinde bulunulandan bir sonraki ayın 26. Gününe kadar ödenebilecektir. Son yöntem olan basılı damga konulması ile ödemede, basılı damgalı kağıtlar matbu şeklinde bastırılır. Daha sonra bastırılan bu belgelere dair bir damga vergisi çıkarılır ve vergi, %5 eksiği şeklinde ödenir.
Yoruma kapalı.